Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Politikası

1. Politika Bildirimi

Hatay Psikologlar Derneği (HPD), psikososyal destek, ruh sağlığı ve afet/ acil durum sonrası hizmet alanlarında faaliyet yürütürken, toplumsal cinsiyet eşitliğini temel bir insan hakkı olarak kabul eder. Cinsiyet kimliği, cinsel yönelim, yaş, engellilik durumu, etnik kimlik ya da sosyoekonomik statüye dayalı her türlü ayrımcılığa karşı durur. Bu politika, HPD’nin tüm iç ve dış faaliyetlerinde toplumsal cinsiyet eşitliği ilkesini kurumsal bir sorumluluk olarak tesis eder. Politika, HPD’nin vizyonuyla uyumlu olarak toplum temelli dayanıklılığı artırmak ve afet/acil durum sonrası ruh sağlığını güçlendirme hedefleriyle de doğrudan ilişkilidir.

2. Amaç ve Kapsam

Bu politika, HPD’nin tüm hizmet alanlarında – psikososyal destek, bireysel psikoterapi, eğitim, araştırma ve savunu faaliyetleri dâhil olmak üzere – toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamaya yöneliktir. Politika; çalışanlar, gönüllüler, iş ortakları, saha uygulayıcıları, akademik iş birlikçileri ve HPD’nin hizmet sunduğu topluluklar için bağlayıcı bir referans çerçevesi sunar.

3. Tanımlar ve Temel Kavramlar

Toplumsal Cinsiyet: Kadın, erkek ve çeşitli cinsiyet kimliklerinin sosyal olarak inşaa edilmiş rollerini ifade eder. Bu roller zamana, mekâna ve kültüre göre değişkenlik gösterir. Kesişimsellik: Cinsiyetin, bireylerin diğer kimlik öğeleri (örneğin yaş, engellilik, etnisite, dil, göçmenlik durumu) ile kesişerek çoğul dezavantajlar yaratabileceğini kabul eden analiz çerçevesidir. Toplumsal Cinsiyet Ana Akımlaştırma: Programların, politikaların ve hizmetlerin tasarımı, uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesinde toplumsal cinsiyet etkilerinin gözetilerek eşitliğin esas alınmasıdır.

4. Kılavuz İlkeler Eşitlik ve Ayrımcılık Yapmama

• Eşitlik ve Ayrımcılık Yapmama

Hatay Psikologlar Derneği her bireyin haklara eşit erişimini garanti eder ve resmi politikalarla güvence altına alır.

• Kapsayıcılık ve Kesişimsellik

Dernek çok boyutlu kimliklerin tanınmasıyla herkesi kapsayıcı hizmet anlayışını esas alır ve güvenli alanlar yaratır.  Özellikle afet/ acil durum sonrası desteklerde kadınlar, LGBTİ+ bireyler ve çocuklar için güvenli, gizliliğe duyarlı alanlar oluşturmayı hedefler.

• Şiddetsizlik, Etik ve Zarar Vermeme (Do No Harm)

Müdahalelerin bireylerde herhangi türden bir zarar görmemesi öncelenir ve bireyler ikincil travma risklerinden korunur.

• Katılım ve Temsil

Kadınların, çocukların gençlerin ve dezavantajlı grupların karar alma mekanizmalarına etkin katılımı ve geri bildirimleri desteklenir. Politikanın uygulanmasına dair şeffaf raporlama ve geri bildirim mekanizmaları işletilir.

5. Kurumsal Uygulamalar

Kadınların, LGBTİ+ bireylerin ve farklı yaş gruplarından bireylerin yönetim ve karar alma süreçlerine eşit erişimi desteklenir. İnsan kaynakları süreçleri, işe alım, terfi ve ücretlendirme açısından toplumsal cinsiyet dengesi gözetilerek yürütülür. Kurum içi ve saha düzeyinde cinsel taciz, istismar ve sömürüye karşı şikâyet mekanizmaları oluşturulur ve erişilebilir kılınır. Tüm personele düzenli aralıklarla toplumsal cinsiyet eşitliği, ayrımcılık, güç ilişkileri ve sahada etik uygulamalar konularında eğitimler verilir.

6. Sahada Hizmet Sunumunda

Toplumsal Cinsiyet Psikososyal grup oturumlarında, bireysel danışmanlıklarda ve çocuklara yönelik atölyelerde katılımcıların toplumsal cinsiyet temelli ihtiyaçları gözetilir. Çalışmaların tüm aşamalarında yaş, cinsiyet, engellilik durumu ve göçmenlik statüsü gibi kesişen faktörler dikkate alınarak hizmetin kişiselleştirilmesi sağlanır. Fiziksel mekânlar ve görsel materyaller erişilebilirlik standartlarına uygun biçimde düzenlenir.

7. Afet ve Acil Durum Sonrası Müdahalelerde Eşitlikçi Yaklaşım

Afet ve acil durum sonrası psikolojik ilk yardım ve uzun vadeli destek programlarında toplumsal cinsiyet temelli analizler yapılır. Mobil ekipler, kadınlara ve kız çocuklara özel güvenli başvuru alanları sunar. Yerel kadın örgütleri, engelli hakları örgütleri ve gençlik oluşumlarıyla iş birlikleri kurularak eşitlikçi afet / acil durum müdahale stratejileri geliştirir.

8. Çocuk Hakları ve Katılımında Cinsiyet Duyarlılığı

Kız çocuklarının eğitim, oyun ve karar alma haklarını gözeten programlar uygulanır. Okul temelli temsilci seçimlerinde kız çocukların seçilme hakkı desteklenir. Çocuk meclisleri, forumlar ve katılım mekanizmaları toplumsal cinsiyet eşitliğini teminat altına alacak şekilde yapılandırılır.

9. Bilimsel Araştırmalarda Toplumsal Cinsiyet

Saha araştırmalarında veriler cinsiyet, yaş, engellilik, göçmenlik durumu gibi eksenlerde ayrıştırılır. HPD tarafından yayımlanan tüm rapor ve analizlerde toplumsal cinsiyetin etkilerine yer verilir. Katılımcıların onam süreçlerinde cinsiyet temelli güvenlik ve mahremiyet ilkelerine uygun hareket edilir.

10. İzleme, Değerlendirme ve Süreklilik

Bu politikanın uygulanması yılda en az bir kez değerlendirilir ve bağımsız uzman görüşü ile gözden geçirilir. Kadınlar, çocuklar, LGBTİ+ bireyler ve diğer hizmet alıcı gruplardan geri bildirim almak için anket, odak grup görüşmesi ve öneri kutusu gibi yöntemler kullanılır. İzleme ve değerlendirme sistemleri toplumsal cinsiyete duyarlı göstergeleri içerir (örneğin kadın katılımcı oranı, cinsiyete göre risk algısı vb).